بدن مادر در هفته سیزدهم بارداری
در هفتهی سیزدهم بارداری شما در هفته آخر سه ماهه اول بارداریتان قرار دارید. اکنون شما یک سوم از بارداری خود را که شامل دوران سختی بود با موفقیت بهپایان رسانیدهاید و از این بابت باید به شما تبریک گفت.
در این هفته، حالت تهوع و خستگی شما تا حد زیادی کاهشیافته است و احساس میکنید نسبت به قبل پرانرژی و سرحال هستید. همچنین به دلیل افزایش هورمون استروژن، میل جنسیتان بیشتر میشود. از این موقعیت خوب خود لذت ببرید چون در هفتههای آخر بارداری بازهم احساس خستگی به سراغتان خواهد آمد.
در هفته سیزدهم بارداری، حرکات ظریفی مثل نوازش قلموی نقاشی را ممکن است در ناحیه شکمتان حس کنید. این حرکات در هفتههای آینده تشدید میشوند بهطوریکه میتوانید به همراه همسرتان آن را حس کنید. جنین معمولاً بین ۱۲ تا ۱۶ هفتگی شروع به لگدزدن میکند که این حرکات بسیار برای شما جذاب و خوشایند خواهد بود.
اگر هنوز شکمتان به چشم نمیآید و برجسته نشده است نگران نباشید. اگر در سونوگرافی رشد و تکامل جنین طبیعی است پس همهچیز خوب پیش رفته و جای هیچگونه نگرانی ندارد.
ممکن است حساسیتهای پوستی باعث خارش در ناحیه شکم و دستوپاها شود. توصیه میکنیم از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و اگر در فصل زمستان هستید، دوش آب گرم برای کاهش این خارشها بسیار مفید است.
وضعیت جنین در هفته سیزدهم بارداری
کودک شما اکنون وارد چهارماهگی شده است. در این هفته، جنین ۲۳ گرم وزن و ۷ سانتیمتر قد دارد. او اکنون بهاندازهی یک میوه هلو است.
با آغاز هفته سیزدهم بارداری، خطر سقط جنین تا حد زیادی کاهشیافته است و کودک شما شرایط حساس رشد را پشت سر گذاشته است.
در این زمان، سر جنین نیمی از بدن او را تشکیل میدهد. اندام کودک شما از این هفته شروع به رشد کرده اما آنقدر کوچک هستند که نمیتوان در سونوگرافی مشاهده کرد.
پوست جنین در این هفته بهقدری نازک است که رگهای خونی او از زیر پوستش کاملاً نمایان است.
با رشد جنین، کیسه آمنیوتیک نیز بزرگ میشود و فضای بیشتری را برای شنای او ایجاد میکند. اکنون کودک شما میتواند بهراحتی در فضای آمنیوتیک شنا کند.
در این زمان، ضربان قلب کودکتان کمی کندتر میشود اما بهقدری قوی است که میتوانید به کمک پزشک صدای آن را بشنوید و لذت ببرید.
با رشد بیشتر مغز در این هفته، جنین توانایی بیشتری برای حرکت کردن و واکنش نشان دادن پیدا میکند.
علائم هفته سیزدهم بارداری
درد رباط گرد
ممکن است هنگام تغییر موقعیت سریع و یا برخاستن سریع، در ناحیه زیر شکمتان، درد شدیدی را احساس کنید که به آن درد رباط گرد گفته میشود. این درد به علت رشد سریع رحم میباشد. اکنون میتوانید رحم خود را در کمی بالاتر از لگن احساس کنید. درصورتیکه همراه با درد، تب و لرز و خونریزی هم داشته باشید با پزشک خود در میان بگذارید.
ترشحات واژن
در هفته سیزدهم بارداری، ممکن است شما شاهد ترشحات تخمیری نازک، شیری، خفیف و بیبو باشید که به این ترشحات واژن، leukorrhea گفته میشود. هورمون استروژن، عامل این ترشحات بوده و وظیفهی حفاظت از رحم در برابر عفونت را بر عهده دارد. برای اینکه از کثیف شدن مکرر لباسزیرتان راحت شوید، میتوانید از پدهای نازک روزانه استفاده کنید.
نشت مایع از سینهها
ممکن است بعضی وقتها متوجه نشست مایع از سینهها شوید. اگر همراه با درد و اذیت نباشد کاملاً طبیعی است. این ماده همان آغوز یا کلستروم که پیش مادهشیر مادر است، می باشد. آغوز به رنگ زرد یا نارنجی کمرنگ است و حالت غلیظ و چسبنده دارد. این ماده بسیار مغذی است و غذای کودکتان را در روزهای ابتدایی تولد تأمین میکند.
نکات قابل توجه هفته سیزدهم بارداری
تغذیه در هفته سیزدهم بارداری
از این هفته، بهطور جدی رشد کودک شما آغاز میشود. بنابراین مادران باید به تغذیه خود اهمیت بیشتری بدهند. برای اینکه رشد جنین به خطر نیافتد، بهتر است از برنامه غذایی متناسبی استفاده کنید.
از میوه و سبزیجات تازه استفاده کنید. اسفناج، کرم بروکلی، بادام، زردآلو، گوجهفرنگی، لوبیا سبز، خیار، سیب، پرتقال، سرشار از فیبر و ویتامینهای A و C هستند.
توصیه میشود از نان و غلات، بهخصوص نانهای سبوسدار استفاده کنید، زیرا غنی از فیبر و ویتامین گروه B هستند.
مصرف قند و کافئین را محدود کنید. کافئین رشد جنین را کند میکند. این مواد در برخی از غذاها، شکلاتها، نوشابه و چای و قهوه وجود دارد. همچنین کافئین میتواند بعد از زایمان بر روی شیر شما هم اثر بگذارد و کودک شمارا دچار بدخوابی کند. مصرف کنترل نشدهی قند، فشارخون شمارا بالا میبرد. بهتر است از قندهای طبیعی استفاده کنید.
ورزش در دوران بارداری
برای انجام هرگونه فعالیت ورزشی بهتر است با پزشک خودتان مشورت کنید. یوگا ورزشی است که به مادران باردار بسیار توصیه میشود. این ورزش علاوه بر مفید بودن برای بدن، موجب آرامش و حس خوب در شما میشود.
شنا هم ازجمله ورزشهایی است که پزشکان برای مادران باردار توصیه میکنند.
انجام فعالیتهای ورزشی در دوران بارداری به شما و کودکتان کمک میکند و همچنین باعث میشود زایمان راحتتری داشته باشید.
از ورزشهایی که در آن باید به پشت دراز بکشید یا به علت حرکات سریع، نفس کم بیاورید مانند: ورزش شدید در ارتفاعات بلند، غواصی و شیرجه در آب، دوچرخه سواری در کوهستان یا جاده، سنگ نوردی، اسکی، اسکی روی آب، اسکیت و یا هاکی روی یخ واسب سواری اجتناب کنید.
همچنین از ورزشهای سریع و چرخشی مانند بدمینتون و تنیس که تعادل ضعیف شمارا تحت تأثیر قرار میدهد، خودداری کنید.
رابطه جنسی در هفته سیزدهم بارداری
درصورتیکه پزشکتان شمارا از رابطه جنسی منع نکند، به دلیل بالا بودن سطح انرژیتان در این زمان، میتوانید هفتهای دو بار نزدیکی داشته باشید. بهترین پوزیشن برای شما، حالت پهلوبهپهلو میباشد. برقراری رابطه مقعدی به دلیل آسیب بهسلامت مادر و جنین، بههیچعنوان توصیه نمیشود.
علائم هشداردهنده در هفته سیزدهم بارداری
در این هفته، اگر خونریزی واژینال یا احساس درد شدید در ناحیه شکم داشتید، سریعاً این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. سایر علائم هشداردهنده که داشتن هرکدام از آنها باید فوری با پزشکتان تماس بگیرید عبارتاند از:
درد در شانهها و کتف
تپش قلب
نبض ضعیف یا غش کردن
درد شدید یا حساسیت در ناحیهٔ لگن یا شکم
لازم به ذکر است که برخی از علائم در دوران بارداری شایع هستند و جای نگرانی نیست اما طبیعی یا غیرطبیعی بودن این علائم باید توسط پزشک تشخیص داده شود.
اندازه شکم در هفته سیزدهم بارداری
به طور معمول یکی از بارزترین ویژگی های مادران باردار شکم برجسته است. به عبارت دیگر با بزرگ تر شدن جنین و رشد و افزایش حجم رحم شاهد برجسته شدن شکم در مادران باردار خواهیم بود. بزرگ و برجسته تر شدن شکم در حالت معمول از هفته بیستم بارداری آغاز خواهد شد، بنابراین اگر اضافه وزن ندارید در هفته سیزدهم بارداری اندازه شکم شما بزرگ نخواهد بود.
هفته سیزدهم بارداری دو قلو ها
در مادرانی که دو قلو باردار هستند رحم سریع تر شروع به بزرگ شدن و رشد کردن می کند چرا که در این دوران رحم باید ظرفیت کافی برای نگهداری دو جنین را داشته باشد به همین دلیل رحم زودتر از لگن خارج شده و شکم مادر زودتر بزرگ تر خواهد شد. البته لازم به ذکر است اندازه شکم در این دوران هیچ ارتباطی به سلامت کودک شما ندارد بنابراین اگر اندازه شکم شما بزرگ نیست نگران نباشید. مادرانی که دو قلو باردار هستند ممکن است با ورود به هفته سیزدهم دچار تنگی نفس شوند چرا که دو جنین به صورت همزمان در رحم مادر در حال رشد هستند و به دیافراگم مادر فشار وارد می کنند.
سونوگرافی در هفته سیزدهم باداری
بسیاری از خانم ها این سوال را می پرسند که آیا انجام سونوگرافی در هفته سیزدهم بارداری ضروری است؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله هر گونه بررسی که پزشک طی دوران بارداری برای مادر تشخیص دهد باید انجام شود و ضروری است. یکی از مهم ترین دلایلی که پزشک توصیه به انجام سونوگرافی در هفته سیزدهم می کند اندازه گیری نوکال ترانس لوسسنی یا NT جنین است. طی این بررسی ضخامت مایع شفاف زیر پوست پشت گردن جنین مورد بررسی قرار می گیرد. این بررسی جهت تشخیص بیماری های جنینی مانند سندروم داون و سایر ناهنجاری ها در ابتدای بارداری انجام می شود. از ابتدای ورود به هفته سیزدهم بارداری برای اندازه گیری ان تی فرصت وجود دارد اما با ورود به هفته چهاردهم این فرصت از دست خواهد رفت و دیگر اندازه گیری ان تی و تشخیص ناهنجاری های کروموزومی از طریق سونوگرافی برای پزشک مقدور نخواهد بود. علاوه بر ارزیابی ان تی به دلیل این که در هفته های ۱۲ و ۱۳ اندام های درونی بدن جنین شکل می گیرد هفته سیزدهم بارداری برای ارزیابی آناتومی بدن جنین فرصت مناسبی است.
سونوگرافی در هفته سیزدهم بارداری چقدر طول می کشد؟
به طور معمول انجام سونوگرافی در هفته سیزدهم برای ارزیابی آناتومی اندام های درونی جنین حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به زمان نیاز دارد اما در صورتی که هدف از انجام سونوگرافی در هفته سیزدهم ارزیابی ان تی باشد سونوگرافی زمان بیش تری طول می کشد و ممکن است ۲۰ تا ۳۰ دقیقه به طول بیانجامد.
ضربان قلب جنین در هفته سیزدهم بارداری
در هفته سیزدهم بارداری صدای قلب جنین در سونوگرافی باید شنیده شود. بسیاری از مادران در این هفته برای شنیدن صدای قلب جنین به سونوگرافی می روند. اگر صدای قلب جنین در هفته سیزدهم بارداری شنیده نشود اتفاقی بسیار نگران کننده است. این عارضه ممکن است به دلیل وجود برخی از اختلالات وراثتی یا بروز مشکلاتی مانند مشکلات انعقادی و هورمونی در مادر رخ دهد که منجر می شود که ضربان قلب جنین بدون هیچ علامتی و به صورت ناگهانی متوقف شود. اگر در هفته سیزدهم بارداری ضربان قلب جنین متوقف شود و صدای قلب جنین شنیده نشود باید هر چه سریع تر اقدام به سقط شود.
موارد قابل تشخیص هفته سیزدهم بارداری در سونوگرافی
در هفته سیزدهم بارداری جنین شما از نظر اندازه هنوز کوچک است اما با این حال باز هم تعدادی از اندام های درونی بدن او تشکیل شده اند، بنابراین پزشک می تواند در سونوگرافی هفته سیزدهم بارداری مواردی چون تعداد جنین در رحم، حیات جنین، ضربان قلب جنین، سن جنین، مایع شفاف پشت گردن جنین (NT)، تیغه بینی جنین، انگشتان دست و پای جنین، شکل سر، وضعیت استخوان جمجمه، پرده دیافراگم، نخاع، وضعیت اندام های درونی بدن، دنده ها و دیواره شکمی را بررسی کند.
تعیین جنسیت در هفته سیزدهم بارداری
هر چه سن جنین بالا تر می رود اندام جنسی او تکامل یافته تر شده و راحت تر تشخیص داده می شود. بسته به تکامل دستگاه تناسلی جنین گاهی در هفته سیزدهم بارداری نیز جنسیت نوزاد قابل تشخیص است اما با این حال سن جنین کم بوده و این تشخیص ممکن است همراه با خطا باشد.
سقط جنین در هفته سیزدهم بارداری
سقط جنین در هفته های ابتدایی بارداری بسیار رایج است. به طور معمول سقط جنین در هفته های پیش از ۱۲ بارداری بیش تر اتفاق می افتد. هنگامی که جنین شما وارد هفته سیزدهم می شود احتمال سقط جنین کم تر می شود و جنین شانس بیش تری برای زندگی دارد اما با این باز هم احتمال سقط جنین در هفته سیزدهم بارداری وجود دارد. در هفته سیزدهم بارداری به دلایل زیر ممکن است جنین سقط شود:
۱_ مشکلات ژنتیکی
کروموزوم ها در بردارنده ژن هستند. جنین انسان دارای ۴۶ کروموزوم است که نیمی را از مادر و نیمی را از پدر به ارث می برد. در اثر تقسیم شدن نا برابر کروموزوم ها جنین دچار اختلالات کروموزومی شده و ممکن است سقط شود. از جمله مشکلات کروموزومی می توان به مرگ داخل رحمی جنین، حاملگی پوچ و حاملگی مولی اشاره کرد.
۲_ بیماری های زمینه ای
وجود بیماری های زمینه ای در مادر و برخی از عادات زندگی ممکن است منجر به سقط جنین شوند. به طور معمول انجام رابطه زناشویی، انجام کار و ورزش کردن باعث سقط جنین در هفته سیزدهم بارداری نخواهند شد. اگر مادر در بارداری در معرض مواد شیمیایی قرار گیرد ممکن است جنین سقط شود. از جمله مواردی که سبب بروز اختلال در رشد جنین و سقط آن می شود می توان به رژیم غذایی نا سالم، سوء تغذیه، مصرف دخانیات و الکل، تیروئید، مشکلات هورمونی، فشار خون بالا، مشکلات رحمی، مسمومیت غذایی، مصرف داروی سر خود و…. اشاره کرد. از جمله علائم سقط جنین در هفته سیزدهم بارداری می توان به خونریزی، نشت مایع، لکه بینی، فشار خون پایین، سرگیجه، درد شانه، درد لگن، گرفتگی و انقباض عضلات شکم، درد شکم و…. اشاره کرد. در صورت مشاهده هر یک از علائم مذکور سریعا به پزشک مراجعه کنید.